Bệnh đậu gà là căn bệnh khá phổ biến trong chăn nuôi, với những biểu hiện dễ nhận thấy trên cơ thể gà. Tuy nhiên, không ít bà con vẫn còn thắc mắc về nguyên nhận gây bệnh. Cùng 33BET tìm hiểu chi tiết về loại bệnh gà này và biện pháp điều trị hiệu quả.
Bệnh đậu gà là gì?
Bệnh đậu gà là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, thường gặp ở đàn gà trong giai đoạn 25-50 ngày tuổi. Khi mắc bệnh, trên những vùng da không có lông sẽ xuất hiện các nốt đậu đặc trưng. Loại virus này còn tấn công lớp biểu bì và biểu mô đường hô hấp như miệng, hầu, họng và thực quản, khiến gà bị viêm loét, khó thở, thậm chí dẫn đến mù mắt, tiêu chảy, viêm phổi, chậm lớn và làm tăng nguy cơ tử vong.
Tỷ lệ gà mắc bệnh có thể giao động từ 10-95% với tỷ lệ chết khoảng 2-3% nếu không được can thiệp kịp thời. Ngoài ra, bệnh còn làm giảm đáng kể giá trị thương phẩm của gà khi đưa ra thị trường.
Nguyên nhân gây bệnh đậu gà
Tác nhân gây bệnh là virus fowlpox, một loại virus có sức đề kháng rất cao, có thể tồn tại nhiều tháng trong vảy đậu, dụng cụ chăn nuôi hay chất độn chuồng. Bệnh thường lây lan chậm, chủ yếu qua những vết thương trầy xước trên da do gà cắn mổ nhau hoặc qua không khí nếu trong đó có chứa mảnh da, lông, vảy bong tróc do có virus.
Đặc biệt, muỗi, mòng, rận và các loại côn trùng hút máu chính là “trung gian truyền bệnh”, chúng mang virus từ gà bệnh sang gà khỏe mạnh, khiến dịch bệnh dễ dàng lan rộng trong đàn.
Triệu chứng bệnh đậu gà là gì?
Khi gà nhiễm bệnh đậu gà, thường biểu hiện dưới 3 thể bệnh chính:
Thể ngoài da
Thể này có thể xuất hiện ở cả gà con lẫn gà trưởng thành. Các nốt mụn đậu mọc trên vùng da không có lông như mào, mép, quanh mắt, đôi khi lan đến chân hoặc hậu môn. Nếu xuất hiện ở mắt, gà thường bị viêm kết mạc khiến mắt sưng, khó mở. Khi mụn đậu mọc ở miệng, gà gặp khó khăn trong việc ăn uống, dẫn đến giảm cân.
Ban đầu, các nốt chỉ là những sần nhỏ màu trắng, sau đó phát triển thành mụn nước vàng xám, bề mặt sần sùi. Dần dần, chúng vỡ ra, khô lại và đóng vảy, để lại sẹo màu nâu hồng. Trong trường hợp bị nhiễm trùng, vùng da bị viêm, hoại tử nặng hơn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe gà.
Thể niêm mạc
Ở thể này, gà thường có biểu hiện ủ rũ, bỏ ăn, sốt, thở khó khăn. Trong đường hô hấp và tiêu hóa trên (hầu, họng, vòm miệng, khí quản) xuất hiện những mảng màng giả. Khi bóc tách lớp màng này, sẽ thấy niêm mạc bên dưới bị xuất huyết, đỏ tươi. Nếu màng giả dày ở mắt và mũi, chúng có thể tạo thành khối mủ trong xoang mắt, xoang mũi, gây ngạt thở, mù mắt, còi cọc và có thể dẫn đến chết. Thể niêm mạc trở nên nguy hiểm hơn khi có vi khuẩn kế phát xâm nhập.
Thể hỗn hợp
Thể này chủ yếu gặp ở gà con, khi gà đồng thời xuất hiện cả triệu chứng ngoài da lẫn niêm mạc. Nếu điều kiện chăm sóc, vệ sinh kém và có thêm bệnh kế phát, bệnh sẽ tiến triển nhanh, khiên tỷ lệ chết trong đàn tăng cao.
Điều trị bệnh đậu gà hiệu quả
Hiện nay vẫn chưa có thuốc đặc trị tiêu diệt hoàn toàn virus fowlpox. Tuy nhiên, bà con vẫn có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ nhằm kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa bội nhiễm:
- Đối với mụn đậu ngoài da: Có thể bóc vảy, sau đó dùng bông thấm nước muối loãng vệ sinh sạch sẽ. Tiếp theo, bôi thuốc sát trùng nhẹ như Xanh methylen 2% hoặc cồn Iod 1–2%, ngày 1–2 lần, liên tục trong 3–4 ngày.
- Đối với thể niêm mạc: Dùng bông sạch lau bỏ lớp màng giả trong miệng, sau đó bôi dung dịch sát trùng nhẹ. Kết hợp cho gà uống hoặc trộn vào thức ăn các loại kháng sinh chống bội nhiễm như AMOX AC 50%, MEBI-AMPICOLI, FLOPHENICOL 5%…, ngày 2 lần, trong 3–5 ngày liên tục.
- Chủng ngừa: Tiến hành tiêm vaccine nhắc lại cho đàn gà đang mắc bệnh để hạn chế lân lan.
- Tăng sức đề kháng: Bổ sung các sản phẩm trợ lực, trợ sức pha vào nước uống như MEBI-ADE, BCOMPLEX C, MEBILACTYL 4 WAY WS… Đặc biệt, tăng cường vitamin A để bảo vệ niêm mạc và giúp gà nhanh hồi phục.
Phòng bệnh đậu gà hiệu quả
Vì bệnh do virus gây ra và chủ yếu lây truyền qua côn trùng hút máu, bà con gần chú ý các biện pháp phòng ngừa sau:
- Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, nước uống sạch cho gà; thường xuyên bổ sung vitamin, khoáng chất và điện giải để tăng cường sức đề kháng.
- Vệ sinh, khử trùng chuồng trại định kỳ, xử lý môi trường xung quanh để hạn chế nơi trú ẩn của muỗi, mòng, rận…
- Phun thuốc sát trùng khu chăn nuôi ít nhất 1 lần/tuần để tiêu diệt mầm bệnh.
- Tiêm vaccine phòng bệnh cho gà khi đạt 7–10 ngày tuổi để tạo miễn dịch sớm và hiệu quả.
Kết luận
Trên đây là những thông tin ab muốn gửi đến các bạn về bệnh đậu gà và phương pháp điều trị cũng như phòng ngừa. Dù bệnh không phải là mối đe dọa quá nghiêm trọng đến tính mạng của cả đàn, nhưng lại ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và giá trị thương phẩm khi xuất bán.
